Saragosa SW-A 2020, chiếc spinning reel đáng giá nhất của Shimano ( phần 6 )

 1- Cơ chế dao động

Cơ chế dao động trên mọi phiên bản Saragosa SW-A

Cơ chế dao động trên mọi phiên bản Saragosa SW-A đều giống nhau, sử dụng bánh răng trượt kiểu tàu hỏa để đẩy khối dao động (mũi tên đỏ) qua lại. Đầu phía trên của khối này trượt trên một thanh dẫn hướng bằng thép không gỉ (mũi tên xanh), giúp máy chạy ổn định và mượt mà hơn ngay cả khi chịu tải lớn.

Cải tiến so với thế hệ trước
- Loại bỏ công nghệ "G-Free" – Đây là một khái niệm tiếp thị từng xuất hiện trên Sahara FI, nhưng thực tế không mang lại hiệu quả rõ rệt. Trên Saragosa SW-A, Shimano loại bỏ hoàn toàn "G-Free", thay vào đó, họ dịch chuyển bánh răng dao động xuống thấp hơn và lùi về phía sau, giúp tăng hiệu suất truyền động.
- Phạm vi chuyển động rộng hơn: Nhìn vào các đường màu vàng trong ảnh minh họa, ta thấy rằng khối dao động di chuyển xa hơn so với Saragosa 2014, gần như chạm đến chu vi của đĩa bánh răng, giúp quá trình phân bổ dây trơn tru và chính xác hơn.

Kênh cong trên khối dao động: Cải tiến tinh tế, hiệu suất vượt trội

- Thiết kế kênh cong: Phía sau khối dao động có một kênh dẫn hướng cong được chế tạo với độ chính xác cao. Nhờ đó, khối dao động có thể mở rộng xa hơn về phía trước và thu hẹp sâu hơn về phía sau so với các cơ cấu dao động truyền thống có cùng kích thước bánh răng.
- Không phải là công nghệ mới, nhưng được tinh chỉnh vượt trội:  Ý tưởng về kênh cong đã xuất hiện trong ngành công nghiệp máy câu từ nhiều thập kỷ trước. Tuy nhiên, một số thương hiệu đã tinh chỉnh công nghệ này một cách hoàn hảo, mang lại hiệu suất dao động mượt mà, chính xác và tối ưu hơn bao giờ hết.
- Lợi ích thực tế: Cải tiến này giúp tối đa hóa hành trình dao động, cải thiện sự phân bố dây, và tăng độ ổn định tổng thể của hệ thống truyền động, khiến Saragosa SW-A trở thành một trong những mẫu máy câu nước mặn hiệu suất cao đáng sở hữu.

2- Hệ thống dao động

Cấu trúc dao động

- Trục dao động bằng đồng thau: Bánh răng dao động xoay trên một trục bằng đồng thau (mũi tên đỏ), giúp tăng độ bền và giảm ma sát, đảm bảo hoạt động trơn tru trong thời gian dài.
- Nâng cấp trục giữ: Trục giữ của bánh răng (mũi tên xanh) đã được thiết kế ngắn hơn nhưng rộng hơn so với thế hệ trước, giúp tăng độ cứng cáp và giảm nguy cơ biến dạng khi chịu tải cao.

Hệ thống dao động được tối ưu hóa bằng công nghệ mô phỏng:
- Ngày nay, mô hình hóa tính toán (computational modeling) cho phép tính toán hình dạng, vị trí và kích thước tối ưu của từng bộ phận.
- Hệ thống có thể xử lý hàng nghìn phương án khác nhau mà con người không thể tự tính toán chính xác được.
- Sau đó, các thiết kế này được đưa vào dây chuyền sản xuất hiện đại, chế tạo từ hợp kim hiệu suất cao, cho độ chính xác vượt trội.
- Kết quả: Hệ thống dao động của Saragosa SW-A trông đơn giản nhưng lại hiệu quả vượt bậc, sánh ngang với các cơ chế dao động phức tạp như worm shaft, nhưng lại có độ bền cao hơn và tổn hao năng lượng ít hơn. Một sự kết hợp hoàn hảo giữa kết cấu truyền thống và công nghệ hiện đại.

3- Hiệu suất dao động: Mượt mà, chính xác & bền bỉ
- Khả năng xếp dây hoàn hảo: Ngay từ đầu bài đánh giá, tôi đã đề cập rằng Saragosa SW-A xếp dây braid rất đẹp, và thực tế chứng minh hệ thống dao động của nó hoạt động cực kỳ hiệu quả.
- Chuyển động dao động êm ái và chính xác: Khi chịu tải, hành trình dao động vẫn mượt mà, không có dấu hiệu giật hay mất ổn định; Giảm thiểu tình trạng lún dây nhờ mô hình xếp dây chéo (cross lay) được cải tiến, giúp phân bổ lực căng đồng đều hơn.
- So sánh với hệ thống dao động trục worm (worm shaft): Một hệ thống dao động bánh răng (locomotive oscillation) chất lượng, luôn bền hơn so với dao động trục worm có chất lượng tương đương; Diện tích chịu tải lớn hơn, giúp phân tán lực tốt hơn; Ma sát thấp hơn, giảm mài mòn và tổn hao năng lượng.
- Kết luận: Với sự tối ưu vượt trội, tôi thực sự tin rằng hệ thống dao động của Saragosa SW-A thậm chí còn hiệu quả hơn cả Stella SW – điều mà trước đây tôi chưa từng nghĩ đến.

4- Bánh răng dao động – Nhỏ nhưng bền bỉ

Bánh răng cực bền bỉ

Hệ thống dao động của Saragosa SW-A được truyền động bởi một bánh răng nhỏ trên trục bánh răng chính, được làm từ đồng thau để đảm bảo độ bền cao và tuổi thọ dài.

5- Bánh răng chủ động – Biểu tượng của độ bền và hiệu suất

Bánh răng chủ động của Shimano từ lâu đã đạt đến đẳng cấp huyền thoại, nhờ vào quy trình sản xuất tinh vi và độ bền đáng kinh ngạc:

- Rèn nguội từ hợp kim nhôm cường lực: Một đĩa hợp kim nhôm cường lực được rèn nguội thành hình dạng bánh răng, giúp tăng mật độ vật liệu và độ cứng bề mặt mà không phá vỡ cấu trúc phân tử. Điều này làm cho bánh răng bền hơn, chịu tải tốt hơn.
- Lớp phủ Almite đen: Sau khi tạo hình, bánh răng được xử lý bề mặt bằng lớp phủ Almite, giúp giảm ma sát, tăng độ mượt mà khi vận hành.
- Kết nối chắc chắn: Bánh răng này được ép chặt vào một trục thép không gỉ gia công chính xác, tạo ra sự kết nối cực kỳ chắc chắn nhờ vào độ dày của mặt bánh răng.
- Điều thú vị là bánh răng chủ động này gần như giống hệt loại được dùng trên dòng máy cao cấp Stella SW – khác biệt duy nhất đáng kể chỉ nằm ở lớp phủ bề mặt, nhưng về hiệu suất thực tế, sự khác biệt này không quá đáng kể. Với bảo dưỡng cơ bản, cả hai đều có thể hoạt động bền bỉ trong nhiều năm.

6- Độ bền ấn tượng của bánh răng chủ động

Bánh răng chủ động trên Saragosa SW-A vẫn giữ được độ sắc nét sau 60 giờ hoạt động liên tục

- Sau khoảng 60 giờ sử dụng liên tục, bánh răng chủ động trên Saragosa SW-A vẫn giữ được độ sắc nét, với rất ít dấu hiệu mài mòn.
- Răng bánh lớn, chịu tải tốt: Cấu trúc răng bánh lớn giúp phân tán áp lực, giảm hao mòn trong quá trình hoạt động.
- Thừa hưởng độ bền từ các thế hệ trước: Đây không phải lần đầu tiên Shimano sử dụng bánh răng này. Trong nhiều thế hệ máy câu khác nhau, nó đã chứng minh được độ bền và độ tin cậy vượt trội, ngay cả khi phải đối mặt với cá lớn và điều kiện khắc nghiệt.

7- Bánh răng pinion bằng đồng gia công chính xác

Bánh răng pinion của Saragosa SW-A được làm từ đồng gia công chính xác

Chất liệu đồng gia công (machined brass): Bánh răng pinion của Saragosa SW-A được làm từ đồng gia công chính xác, tương tự như trên mẫu Stella SW 2019.

Bánh răng pinion ăn khớp với bánh răng chính trên một bề mặt tiếp xúc rộng, đúng như mong đợi từ một dòng máy cao cấp

Chỉ có những dấu vết mài mòn rất nhẹ, gần như không thể thấy rõ. Bánh răng pinion ăn khớp với bánh răng chính trên một bề mặt tiếp xúc rộng, đúng như mong đợi từ một dòng máy cao cấp.

8- "Infinity Drive"

"Infinity Drive" là vòng bushing (mũi tên đỏ) nằm ở trục giữa

Đây là hệ thống mà Shimano gọi là "Infinity Drive". Hai năm trước, tôi từng chỉ trích mạnh về cách họ thổi phồng tính năng này. Daiwa đã có công nghệ tương tự từ những năm 2000. Dù sao đi nữa, "Infinity Drive" thực chất chính là vòng bushing (mũi tên đỏ) nằm ở trục giữa, đóng vai trò là phần thứ hai và cũng là phần cuối cùng của tính năng "trục nổi" (floating shaft) được đơn giản hóa trên Saragosa SW-A.

Cận cảnh chi tiết hơn

Góc nhìn cận cảnh hơn nữa

Một nâng cấp nữa của Saragosa SW-A

Phần đầu phía trong của bánh răng pinion quay trên vòng bi (mũi tên đỏ), nhưng trục chính được nâng lên và không tiếp xúc trực tiếp với pinion nhờ vào mép nhô cao của vòng bushing (mũi tên xanh). Mép này có đường kính nhỏ hơn lỗ của pinion, giúp trục chính luôn ở trạng thái "lơ lửng" bên trong mà không chạm vào pinion, giảm tối đa ma sát và cải thiện hiệu suất vận hành.

Một nâng cấp đáng giá nhưng bị thổi phồng quá mức

Một nâng cấp đáng giá nhưng bị thổi phồng quá mức! Không thể phủ nhận đây là một tính năng tuyệt vời và là một bước cải tiến quan trọng so với thế hệ trước. Tuy nhiên, việc bỏ qua hàng loạt điểm nâng cấp đáng giá khác của chiếc máy này để chỉ tập trung ca ngợi một chiếc bushing và thậm chí còn in nó lên thân máy? Thật là khó tin!

Một chi tiết cuối cùng trong hộp số...

9- Hệ thống chống quay ngược khẩn cấp trên Saragosa SW-A 18K/20K/25K

Trên các mẫu Saragosa SW-A 18K - 25K, Shimano đã trang bị một hệ thống chống quay ngược khẩn cấp

Trên các mẫu Saragosa SW-A 18K, 20K và 25K, Shimano đã trang bị một hệ thống chống quay ngược khẩn cấp bằng cơ khí. Cơ chế này có nhiệm vụ ngăn rotor quay ngược trong trường hợp bộ chống quay ngược chính bị lỗi do mài mòn, bụi bẩn, thời tiết quá lạnh hoặc các nguyên nhân khác.
Cách hoạt động:
- Khi bánh răng pinion bắt đầu quay ngược, nó sẽ kéo theo bánh răng truyền động quay ngược. Điều này làm cần kích hoạt (mũi tên đỏ) được đẩy lên, từ đó khiến chốt hãm (mũi tên xanh) hạ xuống. Chốt hãm này sẽ cài vào bánh răng hãm trên pinion (mũi tên xanh lá), ngay lập tức khóa pinion lại, ngăn không cho rotor quay ngược.
- Giải pháp an toàn đáng tin cậy: Cơ chế này hoạt động rất chắc chắn, đủ để bạn tiếp tục sử dụng máy câu cho đến hết chuyến đi mà không bị gián đoạn. Sau đó, bạn có thể mang máy về kiểm tra và sửa chữa bộ chống quay ngược chính nếu cần. Một tính năng hữu ích giúp bạn luôn yên tâm khi câu cá!

Saragosa SW-A và Stella SW 2019 có cùng hệ thống chống quay ngược khẩn cấp:
- Một điểm đáng chú ý nữa trên Saragosa SW-A là nó có cùng hệ thống chống quay ngược khẩn cấp với Stella SW 2019, áp dụng trên các kích thước 18K, 20K và 30K.
- Ở hai thế hệ Stella SW trước đó (2013 và 2008), tất cả các mẫu từ 8K trở lên đều được trang bị cơ chế này.
- Tuy nhiên, trên Stella SW 2019, Shimano chỉ giữ lại tính năng này trên ba mẫu lớn nhất (18K, 20K và 30K), thay vì áp dụng cho tất cả các kích thước như trước đây.

So sánh Saragosa SW-A & Stella SW 2019:
Điều này có nghĩa là về mặt hệ thống chống quay ngược khẩn cấp, Saragosa SW-A hiện đã ngang hàng với dòng máy cao cấp Stella SW 2019. Đây là một nâng cấp đáng giá, giúp Saragosa SW-A trở thành một lựa chọn hấp dẫn hơn cho những ai muốn có hiệu suất cao với mức giá hợp lý hơn.

10- Bộ phận gạt dây (Bail Mechanism) – Ổn định nhưng cần cải thiện

Cơ chế gạt dây cần cải thiện

10.1. Bộ phận gạt dây trên Saragosa SW-A là một thiết kế đã được kiểm chứng và hoạt động ổn định, không gây ra bất kỳ sự cố nào trong quá trình sử dụng.
- Tính năng hỗ trợ khi mở bail: Bộ phận có một chốt lò xo (không hiển thị trong ảnh) giúp phát ra tiếng "click" to khi bạn mở bail. Điều này rất hữu ích khi câu cá trong điều kiện ánh sáng kém, giúp người dùng tránh việc ném mồi khi bail chưa mở hoàn toàn.
- Vấn đề về thời điểm phát ra tiếng click: Trên cả hai mẫu 14K và 20K, âm thanh "click" xuất hiện ngay sau khi vượt qua điểm bật, khi bail mở khoảng 85%, tức là vẫn còn khoảng 15% hành trình mở. Điều này có thể gây nhầm lẫn, vì người dùng có thể nghĩ rằng bail đã mở hoàn toàn trong khi thực tế chưa hẳn.

Đề xuất cải thiện:
Tiếng "click" cần được đặt ở cuối hành trình, khi bail đã mở hoàn toàn, để đảm bảo rằng người câu có thể nhận biết chính xác trạng thái của bail trước khi ném mồi.

Tiếng CLICK chỉ nên được kêu khi càng máy được mờ hoàn toàn

10.2. Thiết kế cần gạt dây (Bail Arm) cứng cáp và tối ưu trọng lượng:
Tương tự như thế hệ Saragosa SW trước đó, cần gạt dây bằng nhựa trên Saragosa SW-A có thiết kế dày dặn, với kiểu dáng được tối ưu để chống uốn cong khi chịu lực.

 Ưu điểm nổi bật:
- Độ cứng cao giúp duy trì hình dạng ổn định, ngay cả khi bị tác động mạnh.
- Trọng lượng nhẹ nhưng vẫn đảm bảo độ bền, giúp giảm tải cho rotor mà không ảnh hưởng đến hiệu suất hoạt động.
- Tóm lại: Thiết kế này mang lại tỷ lệ cứng cáp/trọng lượng tối ưu, giúp máy câu hoạt động mượt mà và bền bỉ trong thời gian dài.

Ốc khóa mượt mà không gây trở ngại cho dây PE

10.3. Thiết kế bề mặt ngoài của cần gạt dây – Trơn mượt, tối ưu cho dây PE
Mặt ngoài của cần gạt dây (bail arm) trên Saragosa SW-A được thiết kế mượt mà, không góc cạnh, giúp dây PE (braid) có thể trượt qua dễ dàng sau khi ném mồi.

Ưu điểm nổi bật:
- Không có gờ hoặc chi tiết thừa gây cản trở, giảm nguy cơ rối dây.
- Tối ưu hóa dòng chảy của dây, giúp thao tác quăng mồi chính xác và mượt hơn.
- Không có vòng đệm nhô ra như trên Stella SW 2019, giúp dây PE di chuyển tự nhiên mà không bị mắc kẹt.

10.4. Con lăn dây
Con lăn dây có kích thước đủ rộng để chứa dây leader to mà không gặp vấn đề gì. Lớp hoàn thiện màu bạc của nó rất cứng, giúp việc vệ sinh trở nên dễ dàng.

Đất nghèo nhưng không bạc

10.5. Ốc giữ con lăn dây cũng được phủ một lượng keo khóa ren vừa đủ, giúp cố định chắc chắn, một nâng cấp đáng kể so với Saragosa 2014, và lại là một thiết kế được lấy trực tiếp từ Stella SW 2019.

Các ốc luôn có keo khóa ren

Ở phiên bản Saragosa trước, con lăn dây chỉ có một vòng bi nhỏ có nắp chắn bên trong, và các nắp chắn này là lớp bảo vệ duy nhất cho con lăn dây. Tuy nhiên, trên Saragosa SW-A 2020, vòng bi (mũi tên xanh) không còn được bịt kín riêng lẻ nữa, mà thay vào đó, toàn bộ con lăn dây (mũi tên xanh lá) được bảo vệ hoàn toàn bởi 4 lớp gioăng (mũi tên đỏ).

Thêm cải tiến nữa của Saragosa SW-A

Ngoài ra, ở các kích cỡ từ 8K trở lên, Shimano còn bổ sung thêm một bạc lót (mũi tên vàng) giúp phân bổ lại tải trọng, giảm bớt áp lực lên vòng bi. Nhờ cải tiến này, con lăn dây có thể chịu tải tốt hơn, làm tăng độ bền tổng thể của máy. Đây là một sự thay đổi rõ ràng nhằm biến Saragosa SW-A trở thành dòng máy mạnh mẽ nhất từ trước đến nay. Trên phiên bản cũ, tính năng này không xuất hiện ở bất kỳ kích thước nào.

Các ống lót của vòng bi và bạc lót đều có một gioăng chữ O được gắn chặt để ngăn nước xâm nhập

.

Hai gioăng dạng “pít-tông” bảo vệ cả hai đầu của con lăn dây, giúp ngăn chặn nước hoàn toàn

Cận cảnh bộ tứ gioăng chống nước trên con lăn dây
Ngoài ra, hai gioăng dạng “pít-tông” bảo vệ cả hai đầu của con lăn dây, giúp ngăn chặn nước hoàn toàn. Trước đây, trên Saragosa đời cũ, nước có thể lọt vào bên trong con lăn dây và chỉ được cản lại bởi các nắp chắn nhỏ trên vòng bi. Với thiết kế mới này, nước không còn cơ hội xâm nhập vào con lăn dây nữa.

Tôi cũng kiểm tra kỹ và thấy rằng cả 4 gioăng này đều được lắp đặt chính xác, không gặp lỗi như trên Stella SW 2019.

Ở thời điểm này, có thể khẳng định những gì Shimano quảng cáo là chính xác. Việc cải tiến hệ thống gioăng chống nước, kết hợp với khả năng thoát nước tốt hơn, giúp Saragosa SW-A yêu cầu bảo dưỡng ít hơn so với thế hệ trước. Và khi cần bảo dưỡng, quá trình này cũng sẽ đơn giản và dễ dàng hơn rất nhiều.

HẾT PHẦN 6
THEO ALAN HAWK – NHÀ PHÂN TÍCH MÁY CÂU NỔI TIẾNG NGƯỜI MỸ

VietnamFishingReview