Ngày nay, câu cá đã trở thành một môn thể thao phổ biến nhanh trên toàn cầu. Sự hồi hộp, nôn nóng, sung sướng, đợi chờ…để được đối mặt với cá lớn là một trong những cảm xúc tuyệt vời nhất mà câu cá mang lại. Rất nhiều ý tưởng, sáng kiến rồi cải tiến trong lĩnh vực thiết kế - sản xuất dụng cụ câu cá nhằm phục vụ cho nhu cầu ngày càng cao của cả một cộng đồng yêu thích câu cá rộng lớn. Và máy câu với tính năng “ bait runner” là một trong những phát kiến vĩ đại nhất của kỹ nghệ chế tạo máy câu.
Máy Thunnus CI4, một trong những máy câu có tính năng "bait runner" của Shimano |
Tuyệt phẩm Baitrunner là của bậc thầy Shimano nhưng ít ai biết rằng, cha đẻ của nó lại là một người Australia. Luôn tìm tòi, nghiên cứu cách thức tối ưu để câu cá Tailor và cá Bream (cá Tráp) bằng mồi sống ở các bến cảng, vị cựu chủ tịch Shimano – Australia John Dunphy đáng kính suy ngẫm: làm thế nào để con cá săn mồi muốn đuổi theo con mồi trước khi nuốt chửng? để làm được như vậy thì có thể kết hợp kỹ thuật “freespool” vào trong dòng máy “Threadline” không? Ngay hôm sau, John và cộng sự Mark Mikkelsen đáp máy bay qua Nhật Bản. Họ trình bày ý tưởng này cho các thiết kế và kỹ sư chế tạo người Nhật. Một thời gian ngắn sau, máy câu Baitrunner Threadline đã ra đời từ ý tưởng phác thảo đó và trở thành một dòng sản phẩm chuyên dụng làm điên đảo mọi tay câu mồi sống trên Thế Giới.
Khắp mọi nơi, máy câu Baitrunner được các tín đồ câu cá Snapper săn lùng. Các size máy nhỏ của dòng máy này cũng tỏ ra rất vừa tay khi câu cá Hồi nâu và cá Hồi vân bằng các loại mồi sống như Scrubworms ( một loại bò sát như sâu sống trong bụi rậm) và Mudeyes. Thậm chí với cả các kiểu câu nổi (câu cá Blackfish) ở khu vực cửa sông, khu có nhiều bức tường đá, vách đá nơi mà khả năng thành công phụ thuộc rất lớn vào sự tự nhiên của mồi thả trôi theo nước, thì Baitrunner cũng hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.
Triết lý câu cá trong Baitrunner rất đơn giản: Nó cho phép dây câu tuôn ra mà không quá căng, cho phép con cá cướp mồi tháo chạy cho đến khi người câu muốn đóng cá. Nó cũng cho phép con mồi chạy khi chúng bị săn đuổi. Điều này càng hữu ích với những loài cá dữ vốn có tính “thận trọng” và “ ma mãnh”, có thể đánh lừa được chúng bằng thái độ tự nhiên của con mồi, khiến chúng cướp mồi chạy mà không tìm cách phun lưỡi ra.
Từ đó, không chỉ có Baitnunner của Shimano, các dòng máy câu có tính năng “ bait runner” dần xuất hiện ở các thiết kế của các nhà sản xuất máy lớn như Daiwa , Penn, TICA , Okuma …
Để hình dung về tính năng “bait runner”, VFR mời quí vị cùng tìm hiểu một số bộ phận trong máy câu có liên quan, theo trình tự sau:
Hệ thống hãm dây trong máy câu Spinning ( máy câu “đứng”)
Trong máy câu spinning, hệ thống hãm dây rất quan trọng. Bộ hãm có nhiệm vụ gây sức ép khi con cá mắc câu, cho phép con cá đang giằng co, kéo dây ra khỏi ống chứa với áp lực đã được thiết lập. Nếu không có bộ hãm, máy câu chắc chắn sẽ bị vỡ toang. Một chiếc máy câu tốt sẽ có bộ hãm trơn mượt nhưng mạnh mẽ; dây câu tuôn ra đều đặn, không ngắc ngứ. Câu thủ tiến hành hãm dây bất kỳ lúc nào thấy dây căng.
Một chiếc máy spinning thường được lắp đặt một trong hai loại hãm dây là hãm trước và hãm sau. Hãm trước nghĩa là điều khiển việc hãm dây ở phía trước máy câu; Và hãm sau ở phía sau máy câu. Giữa hai loại có sự khác biệt, hệ thống hãm trước khá phức tạp, có vòng đệm hãm lớn để đạt nhiều sức mạnh, trái ngược với bộ hãm sau.
Ống chứa dây
Ống chứa dây trong máy câu đảm trách việc giữ dây câu, nhưng cũng có tác dụng tạo khoảng cách quăng và tạo sự êm mượt. Hầu hết các loại ống dây trên thị trường hiện nay đều được làm bằng nhôm hoặc than chì. Than chì nhẹ hơn Nhôm nhưng Nhôm lại bền hơn, cứng hơn dưới sức ép của lực kéo.
Chắc quí vị đã từng nghe hai thuật từ “ Regular Spool” và “Long Cast Spool”, trong đó “Regular Spool” là loại ống dây có lòng sâu thông dụng thường thấy, còn “Long Cast Spool” là loại ống dây nông, dài giúp dây tuôn ra dễ dàng, thông thoáng và cũng giúp quăng xa hơn.
Ống chứa dây và bộ hãm dây là hai bộ phận có liên quan mật thiết với nhau.
Càng máy
Một hành động quăng mồi sẽ được thực hiện theo trình tự như thế này: Càng máy được mở ra; câu thủ giữ dây trên ngón trỏ; sẵn sàng đưa cần ra phía sau; và quăng. Nếu không có càng máy, người câu sẽ khó thu dây. Khi thu dây, càng máy (cùng với rotor) xoay quanh ống chứa dây, ống chứa dây sẽ tự động đẩy lên, hạ xuống và điều này cho phép dây trở về nằm lại trên ống chứa.
Hệ thống hãm dây trong máy câu có tính năng “ bait runner”
Máy câu có tính năng “bait runner” có cơ chế hoạt động vô cùng độc đáo. Máy có hai hệ thống hãm dây, trước và sau đặt trong cùng một máy, được phân bố như sau:
Hệ thống hãm phía trước: Tính năng này giúp tăng - giảm lực hãm. Muốn tăng thì xoay nút chỉnh bộ hãm, nằm phía trước ống chứa dây, theo chiều kim đồng hồ. Muốn giảm thì xoay nút chỉnh theo chiều ngược lại. Muốn đạt đến một lực hãm tối đa thì xiết chặt nút chỉnh.
Hệ thống hãm phía sau, theo tính năng “bait runner”: Máy có một nút gạt gần đuôi máy có chức năng điều khiển các tính năng “ bait runner”. Để đưa ống chứa dây của máy vào trạng thái “tự do” hoàn toàn, người ta gạt nút gạt này ra phía sau. Tùy từng loại mồi sử dụng mà thiết lập trạng thái lỏng - chặt cho ống chứa dây. Nút hãm sau nằm ở đuôi máy. Nếu xoay hết nút hãm sang trái thì ống chứa dây sẽ ở trạng thái tự do mức nhẹ nhất. Xoay sang bên phải thì mức độ căng của ống chứa tăng lên dần.
Cơ chế hoạt động của máy có tính năng “bait runner”
Máy câu có tính năng “bait runner” có thêm một hệ thống hãm dây phía sau để kiểm soát sự “tự do” của ống dây (ống dây “ tự do” nghĩa là nó tự xoay mà không có gì cản trở nó). Khi câu mồi thật (mồi sống hoặc mồi cắt lát) câu thủ cứ để cho con cá chiếm giữ mồi, vờn mồi cho đến khi nào thỏa mãn các thú vui thì lao vào nuốt chững, lúc đó hãy đóng lưỡi câu. Sự ưu việt của tính năng “ bait runner” là giúp cho dây rất ít căng, thậm chí không hề căng mà không cần mở càng máy hoặc thay đổi lực hãm chính đã được thiết lập. Nhờ đó, mồi câu theo nước trôi tự nhiên, với tốc độ nào là tùy vào người câu, chỉ cần điều chỉnh mức hãm sau để mồi đạt tốc độ như ý muốn.
Tính năng “ bait runner” của máy được điều khiển bằng nút gạt nằm gần đuôi máy
Nút gạt (theo hướng mũi tên từ trên xuống) điều khiển tính năng "bait runner", đang ở vị trí gạt ra phía sau |
Nếu đẩy nút gạt lên trên rồi thiết lập lực hãm ở phía trước ống dây, đó là lúc con cá và câu thủ đang giao chiến. Khi gạt nút gạt ra phía sau, ống chứa dây sẽ thoát khỏi sự ràng buộc từ bộ hãm phía trước, giải phóng sức căng dây, và tính năng hãm dây sẽ chuyển sang chế độ hãm có kiểm soát (bằng nút hãm sau ở phía đuôi máy).
Thực tế cho thấy, bộ hãm phía sau chỉ tác động một lực rất nhỏ lên ống dây, khoảng 1-2.5lb so với sức hãm, nên giảm được sức trôi của mồi, mồi câu sẽ trôi dạt từ tốn, tự nhiên nên rất hấp dẫn cá. Đến lúc đóng cá, người câu chỉ cần xoay tay quay về phía trước và nút gạt “bait runner” ngay lập tức chuyển về chế độ bình thường.
Đúng như tên gọi, tính năng “ bait runner” cho phép mồi câu bơi quanh và kéo dây theo ý muốn của người câu. Con mồi bơi từ tốn nên sống động tự nhiên hơn vì không chịu sự ràng buộc của dây. Lực hãm sau khá nhẹ nên một con mồi sống khỏe vẫn có thể lôi dây chạy khi cần.
Máy có tính năng “bait runner” là dòng máy câu mồi sống đặc trưng. Hãng Shimano hiện có các dòng: BAITRUNNER OC; BAITRUNNER D; Và THUNNUS CI4, trong đó, THUNNUS CI4 là phiên bản mới nhất, nhẹ nhất và có nhiều tính năng cải tiến nhất.
Thunnus CI4, đại diện tiêu biểu của dòng máy câu “ bait runner”
Được định vị là dòng máy chinh phục cá ngừ đại dương, Thunnus CI4 là dòng máy câu biển hạng nặng với toàn bộ khung máy làm bằng kim loại, đầy đủ mọi tính năng “ bait runner”. Mọi cơ phận, phụ tùng của máy đều được thiết kế để đương đầu với nhiệm vụ khó khăn là chinh phục các loài cá “khủng”: Khung nhôm; các mặt cạnh Nhôm; Rotor ( còn gọi là trục quay) bằng nhôm, và ống chứa dây là nhôm lạnh siêu cứng. Trong kết cấu máy câu, khung máy vững chắc có một vài trò quan trọng khi sử dụng, nó giúp giữ cho tất cả các cơ phận bên trong được ổn định và vận hành điều hòa. Kết cấu hoàn toàn bằng kim loại (nhôm) không những giúp cho Thunnus CI4 trở nên bền bỉ, mà còn làm cho máy không bị biến dạng trước một sức kéo nặng. Thực tế rất nhiều câu thủ đã bị mất đi sức mạnh và hiệu năng khi kéo cá vì tay quay phải chống chọi với sự biến dạng của khung máy.
Hệ thống hãm dây “ bait runner” cho phép câu thủ thiết lập thêm một lực hãm thứ hai để tạo điều kiện cho những con cá “thận trọng” lôi mồi tháo chạy mà không phun lưỡi câu ra.
Thunus CI4 được trang bị bạc đạn chống ăn mòn AR-B cùng với bánh răng vận hành “Fluidrive”, hệ thống cân bằng rotor, con lăn dây siêu khỏe “Power Roller II” và một hệ thống thắng ngăn nước.
Shimano là một nhà sản xuất máy câu lỗi lạc, và một trong những điểm mạnh nhất của họ là hệ thống bánh răng. Thunnus CI4 được thừa hưởng cả một hệ thống bánh răng siêu bền, thuật từ gọi là “Paladin Gear Durability Enhancement” trong đó bánh răng vận hành làm từ nhôm lạnh siêu cứng và bánh răng nhỏ (pinion) làm bằng đồng cứng. Điều này giúp cho máy vận hành êm, mượt và bền bỉ hơn nhiều so với các loại bánh răng thông thường, ngay cả những loại máy có hệ thống bánh răng làm từ thép không gỉ cũng không bì được.
Thunnus CI4 nhẹ hơn nhiều so với các loại máy “bait runner” khác của Shimano, cùng với tất cả những ưu việt kể trên, đó có thể là lý do giúp máy luôn giữ vững ngôi vị là loại máy câu mồi sống hiệu quả nhất từ trước đến nay, khiến cho tất cả các tay câu mồi sống sừng sỏ trênThế Giới hết mực ca ngợi và chọn đồng hành trong những trận chiến khốc liệt nhất.
'Ra trận" cùng Thunnus CI4 |
Trong thế bị tấn công,Thunnus CI4 vẫn rất "điềm đạm" |
Đã thấy "mặt" đấu thủ! |
Vỡ òa hạnh phúc! |
VietnamFishingReview