Mua máy ngang (baitcasting) cần lưu ý điều gì?

Trang trướcTrang sau

Share: In nội dung Gửi email

Quăng mồi chính xác, câu hoàn hảo ở những địa hình chật hẹp là ưu điểm vượt trội của máy câu ngang

Có lẽ điều đầu tiên cần lưu ý chính là tự vấn: "muốn gì trong cuộc chơi này?" Trước sức lan tỏa mạnh mẽ của những video clip hướng dẫn câu cá trên mạng xã hội facebook và youtube, từ khóa máy baitcasting trở thành cụm từ được tìm kiếm nhiều nhất trong dân câu Việt. Người ta băn khoăn không hiểu tại sao câu thủ nước ngoài chỉ dùng máy ngang mà ít khi dùng máy đứng.

Thực ra họ vẫn dùng máy đứng, chủ yếu là loại nhỏ, đi kèm với dây mảnh, cần nhẹ, câu những con cá Snook, Seatrout, Redfish hay Striped Bass từ nhỏ đến trung bình thường bơi đến gần bờ. Trong không gian thoáng đãng, nhiều gió, yêu cầu phải quăng xa để kiểm soát được cả một vùng nước rộng lớn thì không gì bằng cần-máy đứng, nhất là với trình độ khoa học công nghệ như hiện nay. Những chiếc máy câu đứng của Shimano mà ống dây có tính năng Propulsion với mép ống  được chế tác đặc biệt khiến nhiều người mê mẫn. Cùng với dây nhỏ, mồi giả nổi mồi bucktails hay mồi worm gắn trên Jighead cứ bay ra với một vận tốc thần thánh… Khi con cá ma mãnh ẩn mình dưới đám cây, phải nhờ máy đứng mới ném được mồi giả lướt dưới cành cây mà không lo dây bị rối, điều mà máy câu ngang khó thể làm được.

Tuy nhiên, những gì trên video clip là có thật: những tay câu điệu nghệ trình diễn máy ngang như đang đùa nghịch với ngón tay cái. Trong khoảng không chật hẹp, những ngón tay khéo léo chặn ống dây, khéo léo làm ngưng mồi để con mồi phải rơi chính xác vào vị trí mà họ muốn. Rồi từng con Tarpon từ ba mươi pound đến năm mươi pound cứ thế bị lôi bật ra khỏi bụi cây một cách nhẹ nhàng, đơn giản. Đó cũng chính là ưu điểm vượt trội của máy câu ngang: chính xác và mạnh mẽ, câu hoàn hảo ở những địa hình chật hẹp, dùng mồi lớn với dây lớn cũng không làm hạn chế tính chính xác của việc quăng mồi.

Giữa một rừng thông tin trên mạng, người mua sẽ rất dễ bị rối khi chọn máy ngang phù hợp. Bài viết này sẽ lần lượt đề cập đến các tính năng cơ bản có trong tất cả các dòng máy ngang cùng những lưu ý cần thiết, hy vọng sẽ cung cấp thêm cho đọc giả một cái nhìn đa dạng hơn, chuẩn xác hơn về dòng máy bí ẩn này.

Vật liệu
Ở các dòng máy ngang đạt chuẩn chất lượng, chỉ có hai loại vật liệu được chọn dùng làm thân máy và khung máy, đó là nhôm cao cấp hoặc graphite. Graphite thì nhẹ hơn nhôm nhưng khả năng chịu đựng kém hơn, đôi khi cũng để xảy ra tình trạng máy bị cong lệnh và mất sức quay. Nếu chỉ để câu vược, tráp, hoặc những con cá tầm năm, ba ki lô thì chỉ cần dùng máy ngang chất liệu graphite đi với cần nhỏ, nhẹ. Nhưng nếu muốn câu cá lớn cá khỏe, tốt nhất là chọn máy ngang có thân máy làm bằng nhôm. Ra khơi xa, câu cá biển, máy ngang hoàn toàn bằng nhôm là sự lựa chọn số 1. Trên thị trường cũng có nhiều loại máy ngang mà các thành phần từ thân máy, khung máy, các cơ phận đều làm từ cả nhôm lẫn graphite. Điều quan trọng là việc phân bố các thành phần vật liệu này trong cơ cấu máy hết sức khoa học, đã tận dụng được tối đa sức mạnh, độ nhẹ của từng loại vật liệu, để máy ngang hoàn toàn có thể chống lại được sức cá, khó bị cong vênh, cũng không bị mất lực khi quay, lại dễ dàng điều khiển.   

Kích thước ống dây
Chọn kích thước ống dây cần chú ý đến kiểu câu mà người dùng thường ứng dụng. Ống dây phải chứa đủ lượng dây có đường kính phù hợp với yêu cầu. Tất nhiên, đường kính của từng loại dây có sự khác nhau giữa các thương hiệu vì thế ống dây có thể chứa nhiều hơn hoặc ít hơn tí chút so với thông tin về sức chứa của ống được in trên hộp.

Bạc đạn
Đừng để bị cuốn vào con số chỉ lượng bạc đạn trong máy. Nhiều mà kém cũng không thể bằng ít mà chất. Chất lượng của bạc đạn thể hiện rõ nhất khi máy chịu tải và sau vài chục lần bắt cá. Nên chú ý đến loại bạc đạn, nếu là câu nước mặn thì bạc đạn nên được seal kín và có khả năng chống ăn mòn.

Tốc độ bánh răng
Trong thông tin về kỹ thuật, chỉ tiêu này thường được biểu thị bằng con số, tỷ như 7.4:1. Con số này cho biết cứ một vòng quay máy thì ống dây sẽ xoay 7.4 vòng. Máy ngang được thiết kế để thu dây thật nhanh nên con số này luôn lớn hơn con số thể hiện ở máy đứng. Đa số máy ngang hiện nay có tốc độ bánh răng trung bình,  khoảng 6.5:1. Chọn máy có tốc độ bánh răng nhanh cũng không phải là tốt, vì máy sẽ phải hy sinh một chỉ tiêu khác, cụ thể là nếu tốc độ máy tăng thì sức mạnh quay sẽ giảm. Lựa chọn tốc độ bánh răng nên dựa trên kiểu câu và loại cá muốn bắt, ví dụ như theo đuổi cá lớn nước mặn thì phải chọn máy thật khỏe có tốc độ bánh răng thấp, còn nếu chỉ dùng mồi giả crankbait hoặc spinerbait câu vược thì nên mua máy có tốc độ bánh răng cao, thu dây thật nhanh.

Bộ phận hãm dây
Bộ phận hãm dây là một trong những lý do chính để người mua quyết định chọn hay không chọn một dòng máy ngang nào đó. Trong máy ngang, bộ phận hãm dây nằm ở trục chính của bộ phận truyền động. Cơ chế hãm là tạo áp lực đè lên ống dây khi cá kéo dây chạy, rất ưu việt vì dây tuôn thẳng từ ống dây, không đổi chiều cũng không tiếp xúc với bộ phận nào để tạo ma sát vì thế nó gia tăng thêm lực cho bộ phận hãm. Khi chọn máy ngang người ta hay để ý đến “Max Drag” tức mức hãm tối đa của máy. Về cơ bản, vẫn phải ưu tiên chỉ tiêu này nhưng quan trọng hơn là kỹ thuật phân bố hãm để dễ dàng điều chỉnh từ mức hãm thấp nhất đến mức hãm cao nhất sao cho đúng với điều kiện câu. Lực hãm có thể chỉnh vừa đủ nhẹ ở mức cá táp mồi cũng không biết nhưng cũng phải đủ mạnh để tạo lực chèn lên ống dây, không cho rối dây khi cá kéo mồi nhanh.  Lực hãm ban đầu phải êm mượt vì nếu gắt quá sẽ làm con cá điên cuồng chống lại, nguy cơ đứt dây rất cao, nhất là khi chưa thiết lập đúng mức hãm.    

Bộ phận kiểm soát xả dây
Ống dây của máy ngang chuyển động khi quăng để dây tuôn ra, cơ chế này tạo lợi ích lớn trong việc quăng mồi xa và sử dụng dây lớn, mồi nặng. Nhưng khi mồi bay ra, lực cản của không khí và sức hút của trái đất đã làm mồi bay chậm lại, trong khi ống dây vẫn quay. Vậy là dây, thay vì ra khỏi đầu cần, sẽ ngược lại, quấn vào máy. Đó là lý do tại sao hiện tượng rối dây thường xảy ra khi câu máy ngang.

Máy ngang có một hệ thống phanh có Bộ phận kiểm soát xả dây, tên kỹ thuật là “Braking system”, có tác dụng kiểm soát tốc độ của ống dây khi quăng. Có hai loại kiểm soát dây trong máy ngang hiện đại, một là kiểm soát từ trường, loại kia là kiểm soát li tâm (ma sát). Thông thường, một máy ngang sẽ có một trong hai loại này, tuy nhiên, một vài dòng máy có cả hai loại.

Tuy đã có bộ phận kiểm soát xả dây, nhưng người câu cũng nên học cách dùng ngón tay cái chạm lên dây trong ống phòng khi dây tuôn ra quá nhiều. Khi đã kiểm soát dây thành thục cũng là lúc người câu đã kiểm soát được toàn bộ chiếc máy ngang đầy bí ẩn của mình.      

Điều chỉnh nút Tension
Nút Tension áp đặt một lực vật lý lên ống dây và điều chỉnh khả năng quay của nó. Nhiều câu thủ đã không thực hiện đúng mức Tension lên ống dây khi đổi trọng lượng mồi. Mức Tension nên được sử dụng để làm cho tốc độ quay của ống dây phù hợp với kích thước của mồi lure khi câu. Nút Tension không phải là braking System và nếu sử dụng nó như braking sẽ làm máy chóng hỏng. Sử dụng nút Tension đúng, khoảng cách và độ chính của mồi sẽ cải thiện rất nhiều.  

VietnamFishingReview