Muôn kiểu jigging (Bài 1 – Shore Jigging)

Trang trướcTrang sau

Share: In nội dung Gửi email

Jig là loại mồi cổ xưa nhất nhưng cũng đáng tin cậy nhất mà bạn có thể sử dụng. Trong thế chiến II, khi lực lượng hải quân Nhật Bản tìm kiếm một loại mồi giả, dễ sử dụng, câu hiệu quả, có thể mang về nhanh nhiều cá, một nguồn thực phẩm sống còn cho họ thì họ đã chọn mồi jig.

Jig có cấu trúc khá đơn giản và không quá tốn kém so với các loại mồi khác, nhưng trên hết, nó mang lại kết quả rất chắc chắn. Điều khiển jig giống với điều khiển mồi Plug ở chỗ là cũng giật mồi, làm mồi nãy lên, làm mồi nhảy múa cho đến khi trêu được một con cá và khiến nó lao vào chiếm đoạt. Một trong những đặc tính của mồi Jig là lưỡi câu tung lên trên khi nó hoạt động, điều này giúp jig ít vướng đáy khi ở trong nước sâu. Jigging nước sâu thường được các câu thủ câu biển ứng dụng khi họ thấy có những điểm phù hợp với kiểu câu này như các vách đá dựng đứng thoải dần về khu nước sâu, rạn san hô hay xác tàu đắm, những nơi này có rất nhiều loại cá lui tới.

Shore Jig - Jigging từ bờ biển - lạ mà quen
Có nguồn gốc từ Nhật Bản từ thời trung cổ, Shore Jigging nhanh chóng lan truyền khắp nơi trên thế giới đặc biệt là ở các quốc gia dọc bờ biển Địa Trung Hải.

Shore jigging rất được ưa chuộng ở các quốc gia dọc bờ biển Địa Trung Hải

Về bản chất, Shore Jigging nghĩa là quăng mồi lure nặng, hoặc mồi Jig, ở những khu vực có nước khá sâu gần bờ biển. Một trong những điểm tốt nhất cho loại hình câu cá này là các vách đá, cầu cảng, bến cảng, cầu tàu… Cốt lõi của kỹ thuật thú vị này nằm trong hành động của cần và mồi jig cùng với trạng thái ống dây khá tự do.

Jigging nước sâu từ bờ - mô phỏng hình ảnh mồi jig đang hoạt động trên mặt đáy. Hãy kiên nhẫn và liên tục thực hiện trong sự cảnh giác cao độ

Về cơ bản, trong Jigging nước sâu, mồi jig được phép chìm thẳng xuống và nảy lên trên mặt đáy rồi hoạt động chậm rãi lên bề mặt. Nếu nước sâu từ trong bờ, thì vẫn áp dụng được Jigging nước sâu, khi đó câu thủ quăng mồi ra và để cho jig chìm xuống. Lúc nào cũng phải để cho dây tháo tuôn ra khỏi máy. Một khi jig lao xuống đủ sâu, hãy vận hành máy câu và bắt đầu giật cần lên một cách mạnh mẽ. Thả đầu cần và để cho jig chìm xuống lại sau cú giật. Khi dây câu trở nên căng, giật mạnh mồi hoặc giật phăng đầu cần lên lần nữa cùng lúc quay máy thu dây một vòng ngắn. Tiến trình này được lặp đi lặp lại cho đến khi Jig vào đến bờ và bạn lại quăng mồi ra ( xem hình trên).

Hầu như không có cách nào được xem là sai trong việc kích động, tạo sinh khí, làm sống động một con mồi Jig khi thực hiện trong kiểu câu này. Hãy thử nghiệm, trải nghiệm, tìm cách kết hợp nhiều kỹ thuật trình diễn mồi khác nhau trong quá trình câu. Bạn cứ tự nhiên mà kéo mạnh, giật phăng nhanh hoặc giật mạnh thình lình nhưng chậm rãi, kể cả áp dụng 1 giật 1 thu dây ..v..v.. tùy bạn. Để đạt hiệu quả tối đa, nhiều câu thủ quốc tế còn kết hợp các kỹ thuật này với phương pháp jigging tốc độ cao thu dây thẳng. Một số kỹ thuật khác đã được chứng minh rất hiệu quả là để cho jig rơi xuống đáy chỉ sau khi nâng nó lên khoảng 2/3 tổng chiều sâu rồi lặp lại tiến trình này thêm lần nữa. Chính chuyển động của con jig trong suốt quá trình nó rơi xuống gây phản ứng cho cá. Tất nhiên chọn phương án nào còn tùy vào những điều kiện cần và đủ khác nữa.

Cố gắng thay đổi các hành động của mồi bằng cách cho mồi chạy lên trên mặt và sau đó để cho nó rơi xuống. Hãy luôn luôn để ý khi Jig chìm xuống

Cho Jig hoạt động ở khu nước cạn trước sẽ giúp bạn biết mình có đang làm đúng hay không. Làm cho jig nhảy lên đột ngột rồi sau đó để cho nó lao xuống theo hình xoắn ốc 1 hoặc 2 feet. Lặp lại hành động này. Những chuyển động thất thường sẽ thu hút được nhiều sự chú ý. Khi có nhiều cá bắt đầu tập trung quanh mồi jig, sự cạnh tranh giữa các con cá bắt đầu xảy ra. Sự ganh đua này sẽ khơi dậy trong bạn ý muốn bắt một vài con theo cách kỳ lạ nhất mà bạn có thể tưởng tượng. Không nhiều cá lớn ở bờ biển nhưng chắc chắn bạn sẽ cảm thấy rất thú vị và thu nhập từ chuyến câu cũng rất đều đặn. Khi đang jigging hãy nhớ lộ trình jigging và nếu không có kết quả thì nên đổi sang phương án khác cho đến khi thành công.

Chọn điểm để Jigging nước sâu từ bờ cần phải hội tụ 2 đặc điểm cơ bản là nước phải sâu và bờ phải có chỗ đứng an toàn. Ở những khu ngoài thì sâu, bên trong có nhiều bãi cạn, nếu không khéo, rất có thể bạn sẽ mắc lưỡi ở những đoạn bờ ngăn khi jig đến gần. Cách duy nhất tránh vướng là để cho Jig ở ngoài khu sâu và thu dây thật nhanh khi đến gần bờ vách. Trên thực tế, bất kỳ khu vực nào mà bạn cảm thấy có ít bề mặt để xông pha thì bạn vẫn có thể làm được việc nếu câu bằng mồi Jig. Bạn cũng nên cố gắng để mồi hoạt động trên mặt nhưng nếu không có động tĩnh gì thì hãy xuống vùng nước sâu. Theo cách này, bạn sẽ “càn quét” toàn bộ  khu vực hết sức kỹ lưỡng trong suốt thời gian câu nhưng cần lưu ý là nước phải sâu (20-40 feet hoặc hơn). Ngay cả khi khu vực này gặp “sóng to, gió cả”, nhiều đợt nước biển trắng xóa tràn lên cả các vách đá thì bạn vẫn có thể câu được với loại nước trắng này rất hiệu quả. Dưới làn nước trắng là khu vực câu đích thực và bạn không nên bỏ qua.

Hầu hết các loại cá nào đến gần bờ đều có thể bị chinh phục bởi kỹ thuật Shore Jigging

Hầu hết các loại cá nào đến gần bờ đều có thể bị chinh phục bởi kỹ thuật này. Ở các vùng biển quốc tế, người ta thường bắt cá Amberjack, Snapper, Bonitos, Tuna, Cá mú, Bluefish, Kingfish… bằng phương pháp shore Jigging này. Ngày nay, xu hướng thích dùng dụng cụ câu nhẹ, mồi jig nhỏ đã làm cho Shore Jig ngày một thú vị, cực kỳ hiệu quả để chinh phục các loài cá nhỏ thích bơi đến gần bờ. Trong Shore Jigging, các cú tấn công mồi thường rất mạnh mẽ còn các cuộc chiến thì không thiếu sự ngoạn mục nhất là bạn đang trên những điểm câu là các rìa vách đá với không gian nhỏ hẹp và một con cá khá mạnh ở cuối dây.

Trang bị dụng cụ câu
Đây là một kiểu câu mà ai cũng có thể học và câu được. Câu bờ biển với mồi Jig là một môn   thể thao cực kỳ thú vị cho cả gia đình, nó mang lại những khoảnh khắc đáng giá với niềm vui và sự phấn khích tột bậc khi cá cắn câu nhưng hãy chú ý trông chừng trẻ nhỏ.

+ Đối với người mới nhập môn:
Khi bạn chuẩn bị cùng gia đình đi du lịch đến một vùng biển nào đó, hãy hỏi người bán đồ câu về những địa điểm có thể câu bờ được và họ sẽ giúp bạn những thông tin giá trị về điểm câu, mồi câu, cùng những lưu ý cần thiết khác. Hẳn nhiên là bạn có thể câu cá với một cái lưỡi câu, một sợi dây rồi cột vào đầu que dài, nhưng nếu câu Shore Jigging thì lời khuyên là đừng mua loại dụng cụ câu quá rẻ. Nếu có điều kiện, hãy sắm một bộ tươm tất một chút. Giá trị sử dụng của đồ câu chất lượng sẽ rất lâu dài nhưng quan trọng là chúng luôn mang lại cho bạn nguồn cảm hứng câu cá. Khi mua mồi giả hoặc mồi Jig nên chú ý mua loại mà cá thích, nghĩa là có thể chúng không phải là loại hợp nhãn của bạn. Nếu được, hãy tham khảo thông tin ở những người câu gần đó để được tư vấn vì mỗi điểm câu đều có những đặc thù riêng mà nếu biết rõ sẽ dễ dàng hơn rất nhiều.

Giờ chúng ta nói đến cần, máy và cách thao tác. Trong máy câu, ta sẽ tập trung vào 2 loại chính là máy ngang (baitcasting reel) và máy đứng (spinning reel).

Máy ngang câu rất thú vị dù nhiều người có thể đã gặp không ít rắc rối với nó. Máy được gắn trên thân cần và được giữ chặt ở vị trí này khi quăng cũng như thu dây. Cần dành cho máy ngang có một mấu nhỏ nằm ngang như cò súng ở gần bát máy. Khoen khá nhỏ vì chúng chỉ có nhiệm vụ giữ dây còn blank cần thường rất mạnh. Loại cần có action M (medium) sẽ phù hợp với người mới bắt đầu.

Để quăng mồi ra, hãy dùng ngón cái bấm nút release (ở cuối, trên mặt máy). Hãy chắc chắn là mồi Jig của bạn đã được treo lòng thòng cách đầu cần vài inches. Hướng mặt về nơi mà bạn muốn quăng đến, áp khủy tay của cánh tay dùng để quăng mồi sát bên thân mình. Bây giờ đưa đầu cần lên phía trên vai. Ngừng lại khi cần ở khoảng góc 45 độ phía sau bạn (hướng 2 giờ). Bằng một động tác nhanh và mềm mại, vút cần (đưa bàn tay của bạn ra phía trước) theo hướng 45 độ (vị trí 11h). Thả ngón cái từ nút release ra nhưng tiếp tục để cánh tay dõi theo suốt cho đến khi hạ cần song song với mặt đất (hướng 9h). Nếu chịu khó luyện tập, bạn sẽ học được cách khi thả ngón cái ra khỏi nút release để đáp mồi xuống đúng vị trí.

Muốn quăng mồi chính xác chắc chắn phải dùng đến bộ cần máy đứng. Máy đứng được gắn vào mặt dưới blank cần. Cần câu đứng thường có tay cầm dài, khoen lớn hơn khoen cần ngang và sức mạnh tăng dần từ đọt đầu cần đến tay cầm. Cần đứng với action M (medium) là rất tuyệt dành cho người mới câu.

Để quăng mồi, bạn hãy lật càng máy (miếng kim loại cong cong trước máy), mắc dây câu vào ngón trỏ. Lúc này mồi jig phải đang treo lủng lẳng cách đầu cần vài inches. Hướng mặt về phía muốn quăng, giữ cho khủy tay của cánh tay sẽ quăng sát bên sườn. Bây giờ cho đầu cần lên phía trên vai, dừng lại khi cần ở khoảng góc 45 độ phía sau bạn (vị trí 2h). Bằng một động tác nhanh và mềm mại, hất bàn tay của bạn về phía trước khoảng 45 độ (vị trí 11h). Thả ngón tay trỏ ra khỏi cần câu những vẫn tiếp tục theo sát cho đến khi cần câu hạ song song với mặt đất (vị trí 9h). Dần dần bạn sẽ học được cách duỗi thẳng ngón tay trỏ cho mồi lure đến nơi cụ thể.

Sự khác biệt chính giữa hai loại máy câu đứng hay máy ngang chính là cách mà mồi được quăng ra.

+ Đối với khách câu “chuyên nghiệp”
Dụng cụ câu chuyên dụng thường là cần/ máy có action fast bao gồm cần spinning 9-10 feet và máy câu thật khỏe chứa đầy dây braid chất lượng cao. Không nên xem thường yếu tố chất lượng dụng cụ câu, nếu đồ nghề chất lượng kém, nó sẽ không dễ dàng chống lại được những con cá biển rất mạnh, chạy khỏe khi bạn câu trên một con tàu nhiều tiện nghi hay một mình trên bờ đá nơi mà bạn không đủ khả năng đóng lưỡi bắt một con cá đang muốn chạy tháo thân.

Cần - máy
Bạn sẽ cần một vài cây cần mạnh mẽ với trọng lượng mồi quăng (casting Jig) trong khoảng 40-200 gram tùy thuộc vào mật độ và kích cỡ cá mà bạn nhắm tới. Mức độ phổ biến của môn câu thể thao shore jigging này đã kéo theo sự xuất hiện hàng loạt chuỗi sản phẩm mới của các hãng danh tiếng, nhiều trong số đó là những nhà sản xuất tốt nhất, danh tiếng nhất hiện nay. Sản phẩm của họ là các loại cần spinning được thiết kế đặc biệt cho kỹ thuật câu này, có thể kể đến  Zenaq Muthos, Shimano Coltsniper, Xzoga Mastery, Yamaga Blanks Blue Sniper, Apia Foojin’ Black Line, Ripple Fisher Runner Exceed, Daiwa SJ… Vài loại có giá cả tốt hơn như Daiwa Jigcaster, Jigcaster MX, Shimano Salty Advance Shore Jigging…

Các dòng máy được yêu thích, cực kỳ cao cấp có Shimano Stella SW và Daiwa Saltiga. Thấp hơn một chút là Shimano Biomaster SW, Saragosa SW, Spheros SW, Stradic FJ, Daiwa Catalina, Daiwa Saltist, Fin-Nor Inshore và Penn Conquer… Đây chỉ là một vài dòng máy tiêu biểu được ưa chuộng nhiều trên Thế Giới, bạn hãy tìm cho mình một loại máy phù hợp với nhu cầu và túi tiền. Máy câu nên có tỉ số truyền động cao và khả năng thu dây hoàn hảo. Nếu trang bị được loại hãm ngăn nước thì tốt nhưng không quá bắt buộc. Hai điều cần lưu ý với bộ hãm là độ chính xác và mức hãm tối đa mà máy có thể chịu được. Kiểu câu này thực sự là một bộ lọc cho đồ nghề của bạn, nếu muốn câu lâu bền, sẽ rất hữu ích nếu bạn chú ý đến các tính năng này khi mua.

Dây câu
Khuyên bạn nên sử dụng các loại dây jigging tốt nhất vì dây braid chuẩn sẽ làm việc tốt hơn. Hầu hết các loại dây jigging braid PE của Nhật đều hoàn hảo. Dây Jigging chuyên dụng thường có nhiều màu, người câu có thể dễ dàng theo dõi độ sâu chính xác của mồi giả trong bất kỳ thời điểm nào. Điều này thiên về sự tiện nghi hơn là sự cần thiết, có cũng được không cũng không sao. Đối với tải trọng dây, PE #2-5 là phù hợp tùy theo điểm câu và các loại cá. Trong các phép đo tiêu chuẩn thì dây từ 20-60lb là hợp lý.

Dây ngọn (Shock Leader)
Dây ngọn mono hay fluorocarbon có sức tải 40-80lb (chỉ cần dài khoảng 1m) sẽ được sử dụng vì hai lý do: Thứ nhất là để làm cho việc biểu diễn của mồi Jig hấp dẫn hơn,  thu hút cá hơn. Thứ hai, Dây ngọn mono/ fluoro có khả năng chịu mài mòn tốt hơn dây braid, trong kiểu câu này đó là vấn đề quan trọng, do dây thường xuyên cọ xát vào các gờ đá sắc cạnh.

Mồi Jig (Casting Jig)
Rất nhiều hãng lớn đều có các model jig chuyên dùng cho câu shore jigging. Một trong những loại tốt nhất và phổ biến nhất là HTO Shore Jig, Maria Shore Blue EX, Maria Mucho Lucir, Maria Metal Flicker, River2Sea Searock, DUO Press Bait, HOT’S Chibitan…

Mồi casting Jig Chibitan của hãng HOTS

Mồi casting Jig ColtSpiner của hãng Shimano

Hầu hết các loại jig được thiết kế cho câu shore jigging là để đi cùng với lưỡi đơn nhưng loại nhỏ thường dùng với lưỡi treble.

(Đón đọc bài 2)

VietnamFishingReview