Dây braid PE, “đắt xắt ra miếng!” (Phần 1)

Dec 06, 2014 09:55:09

Không ai có thể phủ nhận dây braid (dây bện) chính là một trong những phát minh tuyệt vời của nhân loại, nó giảm đường kính dây trên mỗi pound - test, gia tăng khả năng chứa cho ống dây lên đến 50%, tính năng không co giãn của dây đã làm lợi cho biết bao câu thủ câu biển sâu, nơi mà độ nhạy và sức mạnh đóng cá là vô cùng cần thiết…

Trước đây, dây braid rất dày và thô nên chỉ dùng để câu trên thuyền, một kiểu câu mà quăng xa không phải là vấn đề quan trọng. Tuy nhiên, cùng với thời gian và sự phát triển như vũ bão của công nghệ làm dây, việc sản xuất các loại dây bện đã tiến rất xa, dây braid ngày nay có đường kính cực kỳ nhỏ nhưng lại cho sức mạnh kéo rất lớn và hoàn toàn có thể dùng để câu quăng từ bờ. Rất nhiều câu thủ đã đạt đến khả năng quăng với dây braid vượt xa những gì họ đã từng thực hiện với dây mono truyền thống. Nhờ có đường kính nhỏ, dây mảnh nên braid ít cản nước, dây lại không co giãn (dây mono có thể giãn đến 30%) nên người câu có thể phát hiện ra những động chạm rất nhỏ từ phía con mồi. Mặc dù braid thực sự làm nên một cuộc cách mạng trong câu cá nhưng bên cạnh nhiều lợi ích, dây braid cũng bộc lộ một vài nhược điểm khiến không phải câu thủ nào cũng cảm thấy phù hợp trong mọi tình huống. Thêm vào đó, việc có quá nhiều thương hiệu dây braid trên thị trường, mỗi thương hiệu lại có rất nhiều dòng hàng… cũng làm cho người mua gặp nhiều khó khăn trong việc lựa chọn.

Dây braid nào là tốt nhất?
Vật liệu
Thời kỳ 1990-2000, dây braid chủ yếu được làm từ Polyester, gồm nhiều sợi đan bện vào nhau. Loại vật liệu này đã tạo ra một loại dây rất mạnh, không co giãn nhưng đường kính thì quá lớn nên hoàn toàn vô ích khi câu quăng từ bờ. Ngày nay, polyester không còn được sử dụng nữa (ngoài một vài loại dây giá rẻ mà khuyến cáo là nên tránh xa), thay vào đó là sợi nhân tạo Poly-ethylene mật độ cao có tên thương hiệu là Dyneema và Spectra.

Dây braid làm từ Dyneema và Spectra (gọi tắt là braid PE) đã làm thay đổi cả một tập quán câu cá trên toàn thế giới. Điểm mặt các thương hiệu dây đình đám nhất, nếu chú ý ta sẽ thấy braid PE của Varivas được làm từ sợi Spectra, YGK làm từ Dyneema. Thấp hơn chút có Power Pro làm từ Spectra; Berkley từ Dyneema. Hay như Ocea EX8, loại dây braid được cho là mạnh nhất trong lịch sử dây braid, cũng làm từ Dyneema. Vậy chọn dây làm từ loại sợi nào là tốt nhất?

Dây braid PE của Varivas được làm từ sợi Spectra

 

Dây braid PE của YGK làm từ sợi Dyneema

 

Dây Power Pro làm từ sợi Spectra

 

Ocea EX8, loại dây braid được cho là mạnh nhất trong lịch sử dây braid, được làm từ Dyneema

Cho dù gắn với một tên tuổi nào thì dây braid PE cũng được làm từ một trong hai loại vật liệu: Spectra và Dyneema. Và thật khó tin khi biết hai loại sợi này có những đặc tính y hệt nhau, giá thành cũng ngang bằng nhau, cứ như là chị em song sinh vậy. Cả hai đều được làm từ gel-spun polyethylene. Sợi Dyneema được sản xuất bởi công ty Hà Lan - Royal DSM, còn Spectra được thực hiện bởi Honeywell International, một công ty của Mỹ. Cả hai đều được làm từ polyethylene siêu phân tử, một loại vật liệu cực kỳ bền bỉ, dẻo dai ở dạng sợi, có độ bền khi kéo căng tương đương với loại thép mạnh nhất nhưng trọng lượng thì thấp hơn rất nhiều, đó là lý do tại sao nó lại hoạt động trên mức tuyệt vời khi sử dụng làm dây braid.

Sợi Spectra và Dyneema rất giống nhau nhưng giữa chúng cũng có sự khác biệt, sự khác biệt đó đến từ  từ tiến trình gel-spinning, tiến trình sản xuất sợi. Kích thước sợi tơ (sợi lông riêng lẻ trước khi gộp lại thành 1 sợi đơn) của sợi Spectra lớn hơn sợi tơ Dyneema nên sợi đơn Spectra lớn hơn sợi đơn Dyneema 3 lần. Kích thước sợi lông đơn lẻ lớn nghĩa là dây sẽ có khả năng chống mài mòn tốt hơn. Và theo ý kiến của Konrad Krauland, chủ tịch tập đoàn Innovative Textiles, Inc., tập đoàn sản xuất dây Power Pro thì chính khả năng chống mòn cùng sự sáng tạo trong công nghệ dệt sợi của hãng Honeywell là lý do để tất cả các loại dây Power Pro đều được làm từ sợi Spectra.

Đọc đến đây, nhiều người sẽ nghĩ rằng chắc chỉ nên chọn dây braid có gốc sợi là Spectra? Xin đừng vội…

Sợi chỉ là một phần trong công thức sản xuất vô cùng phức tạp bao gồm khâu thiết kế, kiểm soát chất lượng, các chất phủ bảo vệ, các loại vật liệu khác được thêm vào, kỹ thuật bện cùng các tính năng khác… tổng thể những điều đó mới là cơ sở để xác định chất lượng của dây. Một đầu bếp cho dù có nhiều nguyên liệu thuộc hàng tốt nhất thế giới mà không biết kết hợp, chế biến…thì khó mà làm ra được một bữa ăn ngon. Nhiều chuyên gia cho rằng đường kính sợi lớn chỉ mang lại cho Spectra một lợi thế không đáng kể. Khi chọn dây, người mua nên tập trung vào các nhà sản xuất có uy tín. Một tên tuổi trở thành một thương hiệu lâu đời chỉ vì một lý do duy nhất là họ có những sản phẩm tuyệt vời, được nhiều người ở nhiều thế hệ thừa nhận, lưu truyền và vững bền mãi theo thời gian.

Số sợi đơn: 1 sợi, 3 sợi, 4 sợi hay 8 sợi?
Trên thị trường cũng có những loại dây braid PE không bện (đơn sợi) làm từ sợi Spectra có phủ một lớp dày. Bề mặt dây trơn mượt chính là một lợi thế lớn. Sự liên kết của các sợi tơ trong vật liệu làm cho dây rất chắc, mạnh giống như dây mono vậy và rất dễ sử dụng. Loại dây không bện này có độ mạnh cao hơn dây mono nhưng thấp hơn dây braid thông thường. Yếu tố bền và quăng xa cũng được san sẽ một phần từ dây braid. Loại dây này chỉ nên dùng cho máy baitcasting không nên với máy spinning.

Đa phần dây braid được bện lại từ nhiều dây đơn, mỗi dây đơn gồm nhiều sợi tơ rất mảnh. Có loại bện từ 3 dây đơn, thường có dạng phẳng, không đắt tiền lắm, thô ráp xù xì hơn và dễ bị thắt nút gió hơn dây 4 sợi. Dây braid 4 sợi đơn có dạng vuông (to bề ngang) nhưng vì nó khá mảnh nên trông có vẻ tròn, mặt dây gồ ghề nên khi quay thu dây thường gây ra nhiều tiếng ồn. Dây braid PE 8 sợi thường trơn mượt êm ái hơn nhiều, thường dùng cho câu lure hoặc câu jigging và chúng cũng có giá rất đắt. Sự êm ái, mượt mà của dây rất quan trọng vì dây luôn tiếp xúc với khoen cần ở trạng thái căng cao, nhất là trong môn câu jigging.

Lớp phủ: Phủ dày, phủ mỏng hay không phủ?
Hầu hết dây braid PE đều được phủ một lớp bảo vệ, chống ăn mòn vì sợi PE ít có khả năng chống mài mòn hơn so với dây mono. Mỗi hãng dây đều có bí quyết riêng trong lớp phủ này, ví như dây Berkley Fireline và Spiderwire fusion có lớp phủ dày nhất; Fireline thì trông có vẻ như là một sợi đơn nhưng thật ra nó được bện 4 sợi sau đó tráng phủ lên một lớp bằng nhựa mềm. Power Pro có một lớp phủ khá dày dặn, áp dụng trên từng sợi đơn (phủ riêng từng sợi đơn rồi bện lại), và có thể dễ dàng nhận ra từng sợi bện trong tổng thể dây; YGK Power Hunter, WX8 và WX4 có lớp phủ Fluoro mỏng và nó mềm như là dây PE không phủ vậy… Các loại dây danh tiếng của Nhật thường ít phủ lên dây. Họ thường dùng loại sợi cao cấp nhất và tận dụng chất lượng tự nhiên của sợi để bảo vệ dây. Lớp phủ làm cho dây trở nên mạnh hơn, chắc hơn và cũng thanh mảnh hơn. Thân dây càng mảnh thì càng ít cản gió, cản nước. Dây càng thô, cứng thì càng gia tăng khả năng ma sát với khoen khi quăng mồi, dẫn đến quăng không được xa. Về bản chất, sợi PE không tạo vết hằn trên ống chứa dây nên sẽ không làm bong tróc lớp mạ của máy nhưng chính lớp phủ dày sẽ tạo vết hằn trên ống dây. Dây phủ mỏng hoặc không phủ giúp quăng rất xa nhưng đòi hỏi phải được quan tâm đặc biệt để tránh bị rối hay nút thắt gió. Tuy nhiên, khắc phục việc rối dây ở những loại dây này khá dễ dàng: chỉ cần dùng thêm dây ngọn mono (hoặc Fluoro), tận dụng khả năng chống mài mòn ở chính dây ngọn mà không cần đến khả năng đó ở dây trục. Loại dây phủ mỏng hoặc không phủ cao cấp của Nhật Bản rất được ưa chuộng vì chúng hỗ trợ quăng xa và thu dây vào cũng êm ái, nhẹ nhàng.

Kết cấu: 100%PE hay hỗn hợp nhiều loại sợi khác nhau?
Hầu hết các loại dây braid đều làm từ 100% sợi PE nhưng cũng có loại có kết cấu hỗn hợp nhiều loại sợi trong đó có cả sợi mono. Loại hỗn hợp này được dùng để tăng thêm sức căng cho dây và cải thiện khả năng xử lý.

Ví dụ như dây Sunline Cast Away có kết cấu gồm 4 sợi PE và 4 sợi Ester mật độ cao, dòng dây này nổi tiếng là quăng xa và câu casting ngoài khơi xa cũng không hề hấn gì.

Dây Sunline Cast Away có kết cấu gồm 4 sợi PE và 4 sợi Ester mật độ cao

Hay như loại dây Varivas Avani Casting PE Max Power 8 braid. Đây là một trong những loại dây braid tân tiến nhất hiện nay. Với mình dây mềm mại, thanh mảnh, lớp phủ mỏng, dòng dây này rất được các câu thủ chuyên câu GT, Tuna ưa chuộng.

Varivas Avani Casting PE Max Power 8 là một trong những loại dây braid tân tiến nhất hiện nay

Dây Avani Casting PE Max Power 8 braid có cả độ bền và sức mạnh để quăng những thẻo mồi nặng hàng ngàn lần một ngày. Lớp phủ fluorin siêu mịn rất trơn mượt êm ái nhằm giảm thiểu ma sát khi dây tuôn qua khoen, giúp dây đạt đến độ quăng xa hoàn hảo. Avani Casting PE Max Power có kết cấu 8 sợi đơn, bao gồm sợi PE Spectra siêu cao cấp cộng thêm chất liệu Max Power nên dây được gia tăng thêm 50% sức mạnh, nghĩa là nó mạnh hơn chất liệu Spectra gốc 50%.

Một số loại dây khác có kết cấu hỗn hợp với sợi PET, một loại sợi không hề đắt nhưng có độ mạnh hơn hẳn dây nylon.

(còn tiếp)

VietnamFishingReview